فضيلت اهل بيت بر ديگران
دراين هنگام مأمون پرسيد:« آيا خداوند عترت رسول الله را بر ساير مردم فضيلتي داده است؟»
حضرت رضا عليه السلام فرمود:« بله، در آيه 33 سوره آل عمران چنين فرموده است:« خداوند آل ابراهيم و آل عمران را از همه مردم عالم برگزيد.» (آيه 33 سوره آل عمران) و در آيهي 54 سورهي نسا فرموده است: « پس کتاب و حکمت و ملک عظيم را به آنان ارث داديم.» و مقصود از ملک عظيم همان اطاعت از برگزيدگان الهي است که خداوند بعد از آن _ در آيهي 59 همين سوره _ خطاب به همهي اهل ايمان فرموده:« اي مؤمنين! از خدا و رسول او و اولي الامر اطاعت کنيد.»
علما گفتند:« آيا خداوند متعال «اصطفينا» را در قرآن توضيح داده و خصوصيات برگزيدگان را بيان فرموده است؟»
امام فرمود:« در چند جاي قرآن به طور آشکار تفسير فرموده:
يکي آيه تطهير که ثابت ميکند اهل بيت از هر گونه پليدي پاک و مطهرند.
دوم آيه شريفه مباهله که وقتي نازل شد، روشن شد حضرت اميرالمؤمنين علي عليه السلام و فاطمه زهرا و حسن و حسين عليهماالسلام، به منزلهي جان پيامبرند. ( همانطور که در جنگ با بني وليعه نيز رسول خدا فرمود:« به سوي آنها مردي را خواهم فرستاد که مانند جان من است.) و سپس همه ديدند که علي عليه السلام را فرستاد.)
سوّم آيهاي است دربارهي حضرت موسي و حضرت هارون عليه السلام که فرمود:« ما به موسي و برادرش حضرت هارون عليه السلام وحي کرديم. » آيه 87 سوره يونس) از اين آيه قدر و منزلت حضرت حضرت هارون عليه السلام معلوم ميشود.
رسول خدا صلي الله عليه و اله و سلم هم خطاب به اميرالمؤمنين علي عليه السلام فرمود:« انت مني بمنزله هرون من موسي » (اي علي، تو نسبت به من به منزلهي حضرت هارون عليه السلام نسبت به موسي هستي) و نيز وقتي رسول خدا در خانهي اصحاب را رو به مسجد بست جز در خانه علي عليه السلام را، عباس (عمويش) گفت:« يا رسول الله! ما را از مسجد بيرون کردي و علي را نگاه داشتي!»
پيامبر فرمود:« من از پيش خود، کاري نکردم. همه به دستور خداي متعال بود.» و اين فضيلتي بسيار عظيم است. و نيز رسول خدا فرمود:« وارد شدن به اين مسجد براي هيچ جنب و حائضي جايز نيست، مگر براي محمد و آل محمد صلي الله عليه و آله وسلم.» و نيز فرمود:« من شهر علم هستم و علي درِ آن شهر است. هر کس ميخواهد به شهر علم بيايد، بايد از در آن وارد شود.» يعني راه رسيدن به معارف نهفته در سينه رسول خدا که همان معارف قرآن است، اميرالمؤمنين علي عليه السلام است. اينها فضايلي است که جز دشمنان، کسي نميتواند آن را رد کند.
چهارم آيهي « و آت ذالقربي حقه» (اي پيامبر حق نزديکان را بده) _ سوره اسراء، 26 _ است. خداوند آل پيغمبر را با اين امر، مخصوص گردانيده است. هنگامي که اين آيه فرود آمد، رسول خدا فرمود:« اي فاطمه! فدک بدون لشکرکشي و جنگ به دست آمده و متعلق به من است. آن را به تو ميبخشم؛ خداوند فدک را به تو و فرزندانت داده است.»
پنجم آيهي « اجر رسالت» است که فرمود:« اي رسول ما! به مسلمانها بگو من از شما اجر و مزدي نميخواهم جز مودّت و محبّت به نزديکان خاصّ من.» (آيه 23 سوره شوري) در صورتي که خداوند در داستان حضرت نوح و هود و چندين پيامبر ديگر از قول آنان ميفرمايد:« اجر و پاداش ما جز بر خداوند نيست.» پس محبّت آل رسول از طرف خداوند بر مومنين واجب شده است.
ششم اين آيه است:« ان الله و ملائکته يصلّون علي النبي يا ايها الذين امنوا صلوا عليه و سلموا تسليما » _ سوره احزاب، 56_ (خداوند و ملائکهاش بر رسول خدا صلوات ميفرستند. اي کساني که ايمان آوردهايد، شما نيز بر او صلوات بفرستيد و تسليم او باشيد.)
آنگاه مسلمين از پيامبر پرسيدند:« چگونه صلوات بفرسيتم؟»
رسول خدا فرمود:« بگوييد اللهم صل علي محمد و آل محمد.»
سپس حضرت رضا عليه السلام پرسيد:« تفسير« يس » چيست؟»
علماي حاضر در مجلس گفتند:« مقصود از« يس » محمد است و در آن شکي نيست.»
حضرت رضا فرمود:« خداوند به محمد و آل محمد فضيلتي داده که به هيچ کس عطا نکرده؛ و آن اين است که جز به انبيا به کس ديگري سلام نکرده. او فرموده است: «سلام بر ابراهيم.» (آيه 109 سوره صافات)، يا «سلام بر نوح» (آيه 79 سوره صافات) و يا « سلام بر موسي و هارون.» (آيه 120 سوره صافات)؛ اما در مورد پيامبر اسلام فرموده است: « سلام علي آل « يس » يعني سلام بر آل محمد.» (آيهي 103 سوره صافات) پس خداوند بر آل محمد نيز سلامي مانند سلام به پيامبران داده است.
هفتم آيهي خمس است که ميفرمايد:« يک پنجم هر غنيمتي متعلّق به خدا و رسول و نزديکان خاص اوست.» (آيهي 41 سورهي انفال) در اين آيه، بين نزديکان خاص پيامبر با مردم فرق گذاشته شده و آنچه را خداوند براي خود برگزيده، براي آنها نيز اختيار کرده است. اما در آيهي صدقات ميفرمايد:« صدقات فقط براي فقرا و مساکين و جمعکنندگان صدقات و براي نزديک کردن قلبها و آزادي اسيران و ضررديدگان و در راه خدا و درسفرماندگان است» (آيه60 سوره توبه)
مشاهده ميکنيد که خداوند در اين آيه براي خود و رسولش و ذوي القربي (خويشان او) سهمي معين نکرده است زيرا صدقه بر آنها حرام است.
هشتم آيهاي که ميفرمايد:« اگر نميدانيد، از اهل ذکر بپرسيد.» (آيه 7 سوره انبياء) و اهل ذکر ماييم.»
علما گفتند:« مقصود، علماي يهود و نصاري هستند.»
حضرت رضا عليه السلام فرمود:« مقصود از ذکر، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم است که خداوند ميفرمايد:« خداوند ذکر يعني رسولش را به سوي شما فرستاد که براي شما آيه تلاوت کند.» (آيات 10 و 11 سوره طلاق) اين آيه تصريح دارد بر اينکه ذکر، رسول خداست. پس اهل ذکر، «اهل رسول خدا» يعني ما هستيم.
نهم آيهاي است که ميفرمايد:« ازدواج با مادران و دختران و . . . حرام است.» (آيه 23 سوره نساء) اينک جواب دهيد آيا رسول خدا صلي الله عليه و آله وسلم اگر زنده بود ميتوانست با دختر من ازدواج کند؟»
گفتند:« نه.»
فرمود:« آيا ميتوانست با دختر يکي از شما ازدواج کند؟»
گفتند:« آري.»
فرمود:« پس از اينجا معلوم ميشود ما آل او هستيم و شما امّت او. فرق آل با امت همين است.
دهم، اين آيه:« و مرد مؤمني از آل فرعون گفت. . . » (آيه 28 سوره غافر) آن مرد پسردايي فرعون بود و خداوند او را ازآل فرعون معرفي مي کند. همين طور هم خداوند ما را به «آل محمد» مخصوص گردانيده زيرا ما از رسول خدا متولد شدهايم ولي ساير مردم به دين او نسبت داده شده اند.
يازدهم، اين آيه:« اهل خود را به نماز امر کن و بر آن شکيبا باش!» (آيه 132 سوره طه) وقتي اين آيه نازل شد، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم هر روز وقت نماز، مقابل در خانه اميرالمؤمنين علي و فاطمه زهرا ميايستاد و با صداي بلند ميفرمود:« به نماز بشتابيد. رحمت خدا بر شما.»
سپس حضرت رضا عليه السلام فرمود:« خداوند هيچ يک از فرزندان پيغمبران را مانند ما گرامي نداشت.»
پاورقي
اخبار و آثار حضرت امام رضا عل?ه السلام، ص 626، ح 7. ار تحف العقول.