امام رضا(عليه السلام) در مدينه، پس از امامت



مدت امامت حضرت رضا(عليه السلام) حدود 20 سال طول كشيد، كه 17 سال آن در مدينه و سه سال آخر آن در خراسان گذشت.



امام رضا(عليه السلام) در مدينه، پس از شهادت پدر، امامت بر مردم را بر عهده گرفت، و به رسيدگي امور پرداخت، شاگردان پدر را به دور خودش جمع كرد، و به تدريس و تكميل حوزه علميه جدش امام صادق(عليه السلام) پرداخت و در اين راستا گامهاي بزرگ و استواري برداشت.



موقعيت امام رضا(عليه السلام) در مدينه، همه علما و شخصيتهاي سياسي و اجتماعي حجاز را تحت الشعاع خود ساخت، مردم آن بزرگوار را در همه شؤون مادي و معنوي، مرجع و پناه خود مي دانستند، و نور وجود او چون خورشيدي بر قلبها مي تابيد، و تاريكيها را از نظرات گوناگون روشن مي ساخت.



آن حضرت براي رفع مشكلات اجتماعي، فرهنگي و سياسي مردم، در همه امور دخالت مي كرد، و در متن جامعه قرار داشت، و در امور و مسائل مختلف اجتماعي هرگز لحظه اي بي تفاوت نزيست، به ويژه در دو بعد فرهنگي و سياسي، تلاش فراوان داشت، آن بزرگوار در گفتگويي با مأمون در خراسان فرمود:



و ما زادني هذا الامر الذي دخلت فيه، في النعمة عندي شيئاً و لقد كنت بالمدينة و كتابي ينفذ في المشرق و المغرب، و لقد كنت اركب حماري، و امرّ سكك المدينه، و ما بها اعزّمنّي، و ما كان بها احد يسألني حاجة يمكنني قضاؤها له الاّ قضيتها له:



«اينكه من در اينجا (خراسان) به عنوان ولي عهد، شده ام از نظر من هيچگونه بر موقعيت من افزوده نشده است، من در مدينه در موقعيتي بودم كه نامه ام به مشرق و مغرب مي رفت (دست خطم را در همه جا مي خواندند) بر مركب خود سوار مي شدم، و در راههاي مدينه عبور مي كردم، هيچ كس در آنجا عزيزتر از من نبود، و هركسي حاجتي داشت و آن را از من مي طلبيد، تا حدّ توان نيازهاي نيازمندان را تأمين مي كردم.»