موضعگيرى منفى امام

امام بظاهر و در گفتار وليعهدى را پذيرفت ولى عملا آن را نپذيرفته بود زيرا شرط كرد كه هيچ مسئوليتى نداشته باشد و دركارها مداخله يى نكند.مامون شرايط را قبول كرده بود ولى گاهى مى كوشيد برخى كارها را بر امام تحميل كند و امام را آلت اجراى مقاصد خود قرار دهد،ولى امام بشدت مقاومت مى كرد و هرگز با او همكارى نمى كرد.



«معمر بن خلاد»مى گويد:امام رضا عليه السلام برايم نقل كرد كه مامون به من گفت برخى از افراد مورد اعتماد خودت را معرفى كن تا حكومت شهرهايى كه بر من شوريده اند به آنان واگذار كنم.به او گفتم:«اگر به شرايطى كه پذيرفتى وفا كنى من هم به عهدم وفا خواهم كرد، من در اين كار به اين شرط داخل شدم كه امر و نهى و عزل و نصب نكنم و مشاور هم نباشم تا پيش از تو در گذرم،سوگند به خدا خلافت چيزى است كه به آن فكر نمى كردم،آنگاه كه در مدينه بودم بر مركبم سوار مى شدم و رفت و آمد مى كردم،و اهل شهر و ديگران حوائج خود را به من عرضه مى داشتند و من بر آورده مى ساختم،و آنان و من همچون عموها بوديم (مثل وابستگان با هم انس و صميميت داشتيم) و نامه هايم در شهرها مقبول و مورد احترام بود تو نعمتى بيش از آنچه خداوند به من عطا كرده است براى من نيفزوده يى،و هر نعمتى هم بخواهى بيفزايى باز از خداست كه به من عطا مى شود»مامون گفت من به عهدم وفا دارم. (49)